In de uitzending van Kassa van 24 maart 2007 kwam water in de kruipruimte aan bod. Een aantal bewoners van nieuwbouwwoningen in Amsterdam Zuidoost zijn bang dat ze ziek worden van het grondwater in hun kruipruimte. Er zijn nog geen vochtproblemen op de muren van de woning zichtbaar. Wel hebben ze last van stank en muggen.

Er werd door de deskundige van TNO, de heer Van de Ven, een betoog gehouden dat door het verlagen van de grondwaterstand de problemen zouden verdwenen. Dit werd bevestigd door een Tweede Kamerlid.

Het is jammer dat er geen bouwfysicus aan het woord gekomen is. Die had kunnen vertellen dat de kans groot is dat de problemen met de muggen door het verlagen van de grondwaterstand zullen verdwijnen. Dat geldt niet of slechts ten dele voor de stankproblemen en ook niet voor het vochtige binnenklimaat in de woningen.

Behalve in kruipruimten met een folie op de grond heerst er ook zonder water in de kruipruimte een hoge relatieve vochtigheid in de kruipruimte. Meestal meer dan 90 à 95%. In de kruipruimten van woningen gebouwd op hoge zandgronden kan het in de winterperiode lager zijn.

Omdat dit een gegeven is, zijn er in het Bouwbesluit, waaraan TNO sterk betrokken was, eisen opgenomen voor de luchtdichtheid van de begane grondvloer. Met deze eisen wordt voorkomen dat (teveel) vochtige lucht uit de kruipruimte in de woning komt. Heel bewust is er voor gekozen om geen eisen aan water in de kruipruimte te stellen. Het zou namelijk geen kennelijk effect hebben.

Wat mij verbaast is dat de deskundige kennelijk niet nagedacht heeft over hoe de muggen in de woningen komen. Vrijwel zeker komen deze muggen binnen langs de doorvoeringen in de begane grondvloer voor de riolering, waterleidingen etc. Aannemers en loodgieters vergeten nogal eens deze goed af te dichten. De bewoners van deze woningen zouden geholpen zijn als de luchtdichtheid van de begane grondvloer getest zou worden.

Uit mijn eigen praktijk weet ik dat er twee situaties zijn waarbij de eisen van het Bouwbesluit onvoldoende zijn. Dit geldt voor het geval dat de stank in de kruipruimte te sterk is. Dat kan het gebeuren als de stank door de begane grondvloer onvoldoende wordt tegengehouden. Het kans hierop is met name groot bij de zogeheten “broodjesvloeren” die bestaan met betonnen balkjes met daartussen isolatie-elementen. Vanwege de geringe dikte biedt de druklaag van beton onvoldoende weerstand tegen de stank.

De eisen van het Bouwbesluit zijn ook onvoldoende als onder de woning de slecht geïsoleerde buizen van de verwarming lopen. Als de kruipruimte te zeer verwarmd (boven kamertemperatuur) wordt dan bieden de lichte vloerconstructie onvoldoende weerstand tegen het damptransport.

De woningen uit het voorbeeld van Kassa zijn nieuwbouwwoningen. Het zou mij niet verbazen dat ze voorzien zijn van een gebalanceerd ventilatiesysteem. Helaas gebeurt het tevaak dat de bewoners opgezadeld worden om geluidsoverlast door deze systemen daar ze niet goed aangelegd zijn. Uit de wijk Vathorst bij Amersfoort weten we dat geluidsoverlast leidt tot het uitschakelen van het ventilatiesysteem met als gevolg dat er geen ventilatie is.

Ik denk dat deze mensen meer geholpen zijn als ook daaraan eens goed gekeken wordt. De focus op het water in de kruipruimte is mij veel te éénzijdig.